Categorie: Voorbeeldgesprekken

Kind gluurt door zijn vingers, en denkt dat hij nu onzichtbaar is.
Voorbeeldgesprekken

Ontdek een onzichtbare wereld

De opdracht ’teken iets wat onzichtbaar is’ zorgde voor een boeiende les. Het werd snel duidelijk dat het onzichtbare op veel manieren kan worden uitgelegd. Sasja heeft een traan getekend en zegt: “Verdriet kan onzichtbaar zijn. Soms ben je verdrietig maar ga je toch blij kijken.”
Adiëlle tekende een vergrootglas, ‘want glas is onzichtbaar. Maar,’ voegt ze daar triomfantelijk aan toe ‘wat je vergroot wordt juist zichtbaarder!’

Voorbeelden van geloof
Voorbeeldgesprekken

Als kind geloof je alles!

Het geloof is een andere rol in ons leven gaan spelen. Sterker nog, mensen geloven steeds minder. Zo zijn er mensen die niet in Corona, de wetenschap, de oorlog in Oekraïne of de pers geloven. Daarom vroeg ik aan een filosofieklas: waar kun je allemaal in geloven? om zo een gesprek over geloven te starten.

De natuur heeft de mens niet nodig, maar andersom wel.
Voorbeeldgesprekken

Filosoferen over natuur

Filosovaardig heeft zes lesbrieven voor je die je in de Kinderboekenweek kunt gebruiken. In dit blog lees je ook tot wat voor mooie gesprekken dit kan leiden. Een klas dacht na over de zogenaamde ladder van de natuur. Hoofdvraag: Wie is belangrijker, de mens of de natuur? Hun radicale conclusie was: de natuur heeft de mens niet nodig!

Stop racisme
Filosofie op school

Iedereen maakt zich schuldig aan racisme

Racisme is overal, al willen we nog zo graag dat het niet zo is. In het boek ‘Hallo, witte mensen’ wordt gesteld dat dit komt omdat eigenlijk iedereen een racist is, maar dat we dat niet willen zien. Racisme zit in super veel kleine dingen verborgen, dingen die onschuldig lijken, maar het niet zijn. Over deze ogenschijnlijk kleine situaties denk ik met groep 6 na.

Roze is voor meisjes
Voorbeeldgesprekken

‘Ik wil geen roze papier! Roze is te meisjesachtig!’

We willen graag jongens en meisjes gelijk behandelen maar vinden toch dat bepaalde dingen bij een bepaald geslacht horen. Zo is roze voor meisjes en jongens mogen niet huilen. Zulke ideeën lijken diep in ons brein gebeiteld te zijn. En ook al vinden we dat we gelijke rechten hebben, in de praktijk valt dat vies tegen. Hoe kan dat toch?

Hoe weet je of je verliefd bent?
Filosofie op school

Hoe weet je of je verliefd bent?

Tijdens een taalles vraagt Elin: hoe weet je of je verliefd bent? Leerkracht en gastblogger Gea noteert deze vraag meteen op het bord om later samen over na te denken. ‘Het voelt fijn in je buik’ en ‘je hart gaat sneller kloppen’. Maar is verliefdheid ook hetzelfde als graag bij mama willen zijn?

Mag de rode pandabeer uitsterven?
Voorbeeldgesprekken

Mogen dieren uitsterven?

Maar ik vind de rode pandabeer zo schattig!’
‘Oké, maar stel… het Wereld Natuur Fonds kan maar één dier redden. Zou schattig dan een goede reden zijn?’

Er wordt wat gemompeld en gesputterd. Schattig voelt voor veel kinderen toch wel als een belangrijke reden.

Tot we de feiten op een rij gaan zetten!

Kun je met kinderen over de dood praten?
Filosofie op school

Als de dood om te praten over de dood

Volwassenen vinden het vaak eng om met kinderen over de dood te praten. Toch is het belangrijk want iedereen, zowel jong als oud, krijgt met de dood te maken. De dood hoort bij het leven. Gastblogger Ingrid Bouma vond het ook een spannend onderwerp. Maar de kinderen in haar klas wilden het er over hebben en daardoor zag ze in hoe belangrijk gespreksonderwerp het is.

Hoe word je perfect?
Voorbeeldgesprekken

Kan een perfect mens bestaan (en moet je dat willen)?

Sita van 10 zei: ‘De perfecte mens bestaat niet echt. Je kan niet perfect worden. Je kan het heel lang proberen maar het lukt nooit.’ Het was de start van een interessant gesprek over hoe echt of nep je mag zijn.

Wie is het belangrijkst?
Voorbeeldgesprekken

Wie is het belangrijkst? Een juf of een brandweerman?

Wie is er eigenlijk belangrijker, een juf of een president, een brandweerman of een kind, een moeder of een zwerver? Een groep kinderen durft de uitdaging aan om zes plaatjes met personen te ranken. Daarbij lopen ze natuurlijk tegen een aantal ingewikkelde kwesties aan!

Baby met vragen: wat is denken dan?
Voorbeeldgesprekken

Denken over denken tot je er gek van wordt

Geloof het of niet maar over denken kun je lang denken! Deze kinderen uit groep 3, 4 en 5 ontdekten al snel dat denken over denken niet eenvoudig is. Hun gedachten raakten ernstig in de knoop en dan is er nog maar één uitweg. Het gesprek begon met de ogenschijnlijk eenvoudige vraag: wat is denken?

Voorbeeldgesprekken

Weet je geweten wat je het beste kunt doen?

Een groep 7 wilde graag weten hoe je weet wat je moet doen. En dan vooral wat goed is om te doen. Dylan zei dat je geweten dat bepaalt. Zoals wel vaker in een filosofisch gesprek ontstonden er door een uitspraak zomaar ineens veel meer vragen. Want wat is je geweten eigenlijk? Hoe komt je geweten aan kennis? Heeft je geweten altijd gelijk? Is het leuk om een geweten te hebben? De kinderen hadden niet alleen ineens veel vragen, ze hadden ook ineens veel denkmotivatie. Met 26 kinderen in een kring werd maar liefst een uur lang aandachtig nagedacht. Miranda ging van start en dacht dat je geweten iets is wat goede beslissingen maakt. “Soms denk ik: ‘Kies die knakworst!’ Maar mijn geweten zegt dan: ‘nee ik wil vegetariër zijn’. Vanaf hier liep het gesprek vrijwel vanzelf!

Hoe moet je filosoferen?

Filosoferen met fantasievragen

Kunnen regenbogen praten? Willen kikkers president worden? Het zijn misschien rare vragen waar je niet zo snel over na zult gaan denken. Toch zijn dit