We zoeken allemaal naar geluk. Maar waar vind je het eigenlijk? Zou je het in een grasveld kunnen vinden? Heb je bijvoorbeeld geluk als je een klavertje vier vindt? Brengt dat geluk? ‘Nee, het brengt nooit geluk,’ vindt Gabriel. Hij kijkt er zuur bij. Hier spreekt duidelijk een ervaringsdeskundige. Wat denkt de rest van de groep van deze Friese basisschool?
Geluk of toeval?
‘Als je geluk hebt terwijl je een klavertje vier bij je hebt dan kan dat ook gewoon puur toeval zijn,’ vindt Annelien.
‘Maar je kan ook zeggen dat het niet geluk brengt,’ reageert haar buurvrouw. ‘Wij hebben een plant met klavertjes vier en ik pluk er wel eens een paar en dan heb ik vaker geen geluk dan wel geluk.’
Er zijn ook kinderen met positieve ervaringen: ‘Ik had een keer een klavertje vier gevonden in een klaverveld en toen ging ik weer weg naar huis en toen zag ik een briefje van 20 euro en op de achterkant zat er nog een briefje van 100 euro aan vastgeplakt.’
Dus jij had toen wel geluk!
‘Ja, maar het was gewoon puur geluk, hoor,’ voegt ze er nuchter aan toe.
‘Ik had een keer een uitstapje met school en toen gingen we naar een boerderij en daar leerden we alles over de natuur en dat soort dingen en ook over de boerderij en toen liepen we door het weiland en zagen we aan de rand allemaal klavertjes. En overal waar je keek waren klavertjes vier en zes. En ik heb dus misschien wel twintig of miljard mee naar huis genomen, nou ja, zoveel waren het er waarschijnlijk niet, maar zeker wel twintig.’
En sindsdien ben je alleen maar gelukkig geworden?
‘Nee.’ Wendy kijkt teleurgesteld.
‘Zie je, een klavertje vier brengt nooit geluk,’ herhaalt Gabriel.
‘Ik ken anders ook het verhaal van een meneer die won heel vaak met kaarten met een klavertje vier.’
De vraag die dan bij mij opkomt is: wat is geluk dan eigenlijk? Want winnen met een kaartspelletje, is dat dan geluk hebben?
‘We weten eigenlijk niet wat geluk is. want ja, er is niet iets waar we over kunnen zeggen dat is geluk. Het is iets menselijks eigenlijk. Iedereen heeft wel eens geluk en iedereen heeft wel eens ongeluk. Voorwerpen zorgen niet voor geluk. Geluk zit in de mens. Dus het is niet zomaar iets wat je met voorwerpen kan versterken. Het maakt dus niet uit of je een klavertje vier hebt, want je bent een mens,’ zegt Jelle wijs.
‘Dingen gebeuren gewoon,’ voegt Marrit er aan toe.
‘Ook al heb je iets wat geluk brengt, het gebeurt. Als ik een euro vind dan is dat gewoon puur toeval. Er is gewoon iemand een euro verloren. Dat is wat is gebeurd.’
‘Ja,’ bevestigt Jelle, ‘als diegene weet dat hij hem heeft laten vallen, dan pakt hij hem weer op. Dus het heeft niks met geluk te maken. Diegene die hem heeft laten vallen, moet er op letten en eigenlijk zou het eerlijk zijn om hem te laten liggen want als hij het later door krijgt en de weg terugloopt dan vindt hij hem weer.’
Dus?
‘Een klavertje vier brengt geen geluk. Je hebt wel geluk dat je hem gevonden hebt, maar je krijgt er geen geluk van.’
En zo is het klavertje vier van al zijn romantiek ontdaan. Blijkbaar is het cliché van ‘de nuchtere Fries’ echt waar.
Tip
Wil je ook met kinderen nadenken over geluk? Gebruik dan als start van het gesprek eens het gedachte-experiment over de geluksmachine. Gedachte-experimenten zijn sowieso leuk als start voor een gesprek. We schreven er een artikel over.