Your Cart

8 koekjes, 11 kinderen, hoe lossen ze dat op?

dilemma koekjesDe kinderen komen altijd eerder het lokaal binnen dan ik omdat zij rennen en ik loop. Deze les treffen zij tot hun verrassing een schaal koekjes aan in het midden van de kring.
Wie wilde er bij binnenkomst graag een pakken? vraag ik.
De twee jongens die als eerste binnen waren, geven toe dat ze dat inderdaad even overwogen. Ze deden het niet omdat ze bang waren dat er dan later niet genoeg voor iedereen was. De schaal met koekjes was geen test…

Het was een middel om uit te leggen wat een dilemma is, oftewel de moeilijke keuze tussen goed en kwaad. Mooi verwoord in het verhaal ‘het handengevecht’ uit het boek ‘Klein maar dapper’ van Berrie Heesen dat ik deze les als start gebruik. Het gaat over Marie die verlekkerd naar de laatste gevulde koek op een schaal kijkt. Haar linkerhand wil de koek pakken, de rechterhand niet.
Terwijl ik het verhaal voorlees mogen de kinderen een koekje eten. Natuurlijk blijven er koekjes over. Wil je weten hoe het daarmee afloopt dan moet je zeker verder lezen.

Filosofische vraag bedenken

Naar aanleiding van het verhaal bedenken alle kinderen een filosofische vraag waarna er via een stemming een wordt gekozen. Mariel schrijft deze op het bord:

Is eerlijk zijn beter dan genieten?

De vraag komt van Rosa (10) en zij mag het gesprek openen:

‘Eigenlijk vind ik dat als je eerlijk bent, dan kies je een beetje voor de anderen en doe je dat niet dan kies je een beetje voor jezelf. Maar wat ik nou beter vind, dat weet ik eigenlijk niet.’
Een vliegende start die door Mariel wordt vertaald in een concreet voorbeeld van een snoepje pikken. Een gepikt snoepje smaakt volgens haar minder lekker omdat je dan toch bang bent voor straf.
Iedereen beaamt dat je van zo’n gepikt snoepje minder geniet, want zoals Esmee zegt: ‘Als je dat dan doet dan eet je het heel snel op en dan geniet je er niet van.’

De laatste koek

Het gesprek verschuift van een snoepje pikken naar een laatste koek delen. De kinderen blijken heel royaal, zelfs naar kleine broertjes.
Mario: ‘Kijk, je kunt ook denken, ik geef dat laatste koekje aan mijn broertje, niet aan mezelf en dan krijg ik de volgende keer wel. Want mijn broertje is veel kleiner dus die heeft minder geduld.’
Ook de andere kinderen zeggen die laatste koek of het grootste stuk best aan een ander te gunnen.
Dat verbaast me en ik ben geloof ik niet de enige want Judith zegt: ‘ik denk dat ik mijn vriendin ook wel gun dat zij het grootse stukje krijgt maar ik wil ook wel dat grootste stuk.’
Zo zijn we weer terug bij het dilemma dat we opnieuw van diverse kanten gaan bekijken.

Sociaal wenselijke antwoorden

Ik vermoed dat ik in de antwoorden nogal eens de stem van de ouders door hoor klinken. Ook vallen er behoorlijk wat spreekwoorden, die bij nader inzien misschien niet allemaal de wijsheid bevatten die we voor ogen hebben. Marieke: ‘Ze zeggen ook eerlijkheid duurt het langst want als je een koekje vraagt en ze zeggen ‘nee’ dan heb je het dus eerlijk gevraagd en dan duurt het wel het langst voordat je er een krijgt maar dan is het wel het eerlijkst.’

Eerlijke vinder

Als het om een koekje gaat, lijken de kinderen het niet moeilijk te vinden om voor het goede te kiezen maar als het om een gevonden i-phone gaat, wordt het ingewikkeld. Die willen sommige kinderen toch zelf houden. Waarop Sara zegt: ‘Als ik zo’n mobiel zou vinden dan zou ik die eigenlijk niet zelf houden want er staan misschien wel privé-dingen op en die kun je ook aan de politie geven en die zoekt dan uit van wie die is.’
Jort heeft daar toch moeite mee, hij wil echt graag een i-phone. Als we het gesprek afronden zegt hij echter: ‘Ik geef toe dat ik heel hebberig ben maar ik ga denk ik nu wel eerlijker zijn, je hebt nu allemaal redenen.’

8 koekjes, 11 kinderen

Klinkt goed! Al valt dat in de praktijk tegen weet ik uit ervaring. Het is niet voor niks dat de mens al eeuwen strijd met zichzelf voert over het goede en het kwade. Ik ben dus benieuwd hoe het met de laatste acht koekjes in deze groep van elf gaat aflopen. Daarom zeg ik dat ze de koekjes mogen delen. Nieuwsgierig kijk ik toe…
Een aantal biedt een ander aan om een koekje te delen maar de meeste kinderen… grissen een koekje van de schaal en racen naar buiten.

Tja, het blijven kinderen.
Net mensen dus…

Tip: Lees hier hoe kleuters denken over eerlijk delen!