Your Cart

Filosoferen met sciencefiction

Sciencefiction is een leuke start voor een filosofisch gesprekFilosofen doen graag gedachte-experimenten. In een gedachte-experiment bedenk je een situatie die niet echt bestaat, maar je doet even alsof dat wel zo is. Daarna ga je verder nadenken over wat die situatie voor de mens voor gevolgen kan hebben. Eigenlijk zijn sciencefiction verhalen ook gedachte-experimenten.

In deze verhalen wordt gespeeld met een idee rondom een verandering in de wereld zoals wij die kennen. Vervolgens wordt bedacht wat dat voor de mens zou betekenen. Sciencefiction zit daardoor als vanzelf vaak vol filosofische en vooral ethische vragen. Heel interessant dus om zo’n verhaal te gebruiken als start voor een gesprek door na het voorlezen te gaan filosoferen.

Sciencefiction verhalen draaien vaak om wat-alsvragen. Wat gebeurt er als robots de macht overnemen? Hoe zou onze leefwereld eruitzien als de aarde onleefbaar wordt en we op Mars gaan wonen? Wat gaan we dan anders doen?

Door sciencefiction leert de mens de mens kennen

Ook als de verhalen gaan over scenario’s die misschien wel nooit waar kunnen zijn, leert het ons iets over de mens. Bedenken dat een bepaalde ontwikkeling ontoelaatbare consequenties heeft laat ons tenslotte zien wat wij als mens belangrijk vinden. Denk bijvoorbeeld aan het genetisch manipuleren van de mens. Veel mensen vinden dat hier grenzen aan zitten. Het is interessant deze grenzen te onderzoeken.

Door na te denken over sciencefiction krijg je een beter beeld van wat wij ‘menselijkheid’ noemen, wat de mens belangrijk vindt en wat we goed of slecht vinden. Kortom, de mens leert zichzelf dankzij sciencefiction beter begrijpen.

Filosoferen na het voorlezen van sciencefiction

Lees daarom eens een sciencefiction verhaal voor aan je kinderen en ga na het voorlezen  filosoferen over de situaties die in het verhaal voorbij kwamen. Je kunt daarbij vragen zoals hieronder stellen. Natuurlijk kun je ook zelf dit soort vragen bedenken die bij het verhaal passen.

  • Is het goed of slecht wat er in dit sciencefiction verhaal gebeurt?
  • Waarom heeft deze uitvinding zo’n slecht effect gehad?
  • Komt dat doordat de mens eigenlijk slecht is?
  • Als de mens vooral goed is, zou het dan door deze uitvinding ook zo slecht aflopen met de mens?
  • In veel sciencefiction verhalen dreigt de mensheid uit te sterven. Maar is het wel belangrijk dat de mensheid overleeft?
  • Hoe ver mag je gaan om de mensheid te laten overleven?
  • Mag je iets slechts doen om iets goed te bereiken?
  • Zou het mogelijk zijn om vrede te sluiten met aliens?
  • Zou het wenselijk zijn om vrede te sluiten met aliens?
  • Kan de mens zonder oorlog?
  • Als we ergens een nieuwe wereld starten, hoe zouden we die wereld dan moeten inrichten? Wie is de baas? Wat zijn de leefregels?

Inspiratie van Netflix

Of kijk eerst samen naar een sciencefiction film of serie. Bijvoorbeeld de serie Black Mirror op Netflix. In deze serie staat elke aflevering op zichzelf, ze gaan steeds over andere mensen en andere situaties. Overkoepelend thema vormen de snelle technologische ontwikkelingen in de 21e eeuw, mogelijke verdere ontwikkelingen en de gevolgen daarvan. Kijk een aflevering en vertel de volgende dag in de klas het verhaal in je eigen woorden na en ga daarna over dit scenario in gesprek. Heel leuk in de bovenbouw!

Gratis download

Op de ledenpagina staat een download met gespreksideeën rondom robotica.

Lees ook

Filosofie wordt kinderspel met deze materialen

 

 

 

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

De waardering van www.filosovaardig.nl/webshop-kinderfilosofie/ bij WebwinkelKeur Reviews is 9.5/10 gebaseerd op 520 reviews.