Your Cart

Filosofisch talent is ook goede voorbeelden kunnen bedenken

Van anekdote over rotjes naar filosofische ideeënVeel mensen denken dat je om te filosoferen abstract moet kunnen denken. Maar filosoferen is meer dan dat. Filosofisch talent zit in veel meer eigenschappen. Thecla Rondhuis onderscheidt in haar onderzoek ‘Filosofisch talent’ zes indicators van filosofisch talent.
Ricardo uit Veendam blinkt uit in één daarvan: anekdotische kwaliteit. Hij heeft een breed spectrum aan ervaring met zijn twee interesses rotjes en paarden en weet daarmee elk filosofisch gesprek nieuwe input te geven met zijn voorbeelden.

Door aan abstracte ideeën, concrete voorbeelden te koppelen, help je het filosofisch onderzoek vooruit. Mits de voorbeelden goed gekozen zijn zodat bijvoorbeeld mooie analogieën ontstaan of bepaalde redeneringen versterkt worden.

Ik moet eerlijk toegeven dat ik Ricardo’s bijdragen – de eerste ging over een rotje – niet direct op waarde wist te schatten. Maar naarmate ik vaker in zijn klas kwam, begon ik zijn anekdotische kwaliteit steeds beter te zien. Het bleek zelfs dat na zijn voorbeelden de rest van de klas weer een stapje verder in het denkproces kwam. Ricardo kiest zijn ervaringen namelijk zeer goed. Of het nou gaat om een onderzoek naar lezen, leven of tijd.

Bloemkool, leef jij?

“Eigenlijk leeft hij nog wel want als je helemaal aluminiumfolie om hem heen doet dan kan hij niet meer ademen en wordt hij bruin en dan gaat hij schimmelen. Dat had ik een keer met lijnzaad voor de paarden.”

– waarna de klas bedacht dat elk einde een nieuw begin is –

Geeft lezen je vrijheid?

“Als je niet kan lezen kun je belangrijke informatie missen. Als je bijvoorbeeld de gebruiksaanwijzing van een rotje niet kunt lezen, ben je straks misschien je hand kwijt.”

– waarna de klas bedacht dat niet kunnen lezen je heel afhankelijk maakt en dat je meer vrijheid hebt als je wel kunt lezen –

Is tijd de baas?

“Paarden doen alles wel een beetje op tijd, zoals slapen en ze gaan ‘s middags aan de liksteen.”

– waarna de klas bedacht dat dieren en peuters, die beide geen klok kunnen kijken, veel meer tijd ervaren en alleen met ongeveertijd leven –

“Als ik gewoon niks wil doen en ze zeggen dat je wat moet doen dan denk ik dat bepaal ik zelf wel. Ze zijn de menners niet, we zijn geen paard. Ik men mezelf wel.”

– waarna de klas bedacht dat de klok niet de baas is maar dat mensen hebben bedacht dat alles op een bepaalde tijd moet, het is hun eigen schuld dat de klok de baas is –

“Op Oudejaarsavond is tijd extra belangrijk. Het bepaalt wanneer je rotjes af mag steken. Als je moet wachten tot het tien uur is en je mag beginnen, gaat de tijd heel langzaam. Maar daarna gaat hij heel snel. Tijd is steeds anders.”

– waarna de klas bedacht dat je objectieve en subjectieve tijd hebt –

Het is inmiddels wel duidelijk, goed gekozen voorbeelden kunnen het denken vooruit brengen. Stel daarom regelmatig de vraag: kun je een voorbeeld geven? Download de doorvraagkaarten als je meer vragen bij de hand wil hebben die je kunt stellen om het denken te prikkelen. Je vindt ze op de ledenpagina. Ben je nog geen lid? Je kunt hier gratis lid worden.

Het is echter niet zo dat een anekdote of voorbeeld als bewijs kan dienen voor een stelling. Dat zou een drogreden zijn.

Indicators filosofisch talent:

  1. Onbepaald denken
  2. Openheid
  3. Onderzoekend gedrag
  4. Epistemologische positie
  5. Redeneerkwaliteit
  6. Anekdotische kwaliteit.

Meer over het onderzoek van Thecla Rondhuis lees je hier. Het onderzoek is via deze link terug te lezen. Het is een onderzoek uit 2005, maar nog steeds van waarde.

Lees ook

Filosofie wordt kinderspel met deze materialen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

De waardering van www.filosovaardig.nl/webshop-kinderfilosofie/ bij WebwinkelKeur Reviews is 9.5/10 gebaseerd op 523 reviews.