Your Cart

‘Diversiteit bespreken is mijn angst’

Diverse handenDiversiteit. Dit onderwerp bespreken is mijn angst en laat dit alsjeblieft geen angst zijn die de kinderen van mij over gaan nemen.’ In dit gastblog vertelt Lena de Koning hoe zij ondanks haar angst toch het gesprek aan ging met haar leerlingen van de weekendschool in Nijmegen. 

15 talen, 35 nationaliteiten en 43 kinderen

Mijn klas spreekt 15 talen, omvat 25 nationaliteiten en heeft 43 kinderen. De kinderen die maar één taal spreken zijn op één hand te tellen. Misschien ben ik als hun juf, zelfs wel de enige. En jeetje wat voelt dat raar, de enige zijn…

‘Wat is jouw afkomst?’

Elke week stelt Selin deze vraag aan de gastdocent. Met elk antwoord lijkt ze tevreden, maar ze straalt als een ander dezelfde afkomst heeft als zij. Dat voelt als samen. Het is een gespreksstarter. Michiel kan van elk land de vlag te tekenen en meestal is er minimaal één kind met dezelfde afkomst als de gastdocent. De hele klas leert dan gelijk een aantal nieuwe woorden. Lachen, gieren, brullen is het wanneer ik meedoe en het woord natuurlijk helemaal verkeerd uitspreek. De kinderen verbeteren mij en ze herhalen het woord tientallen keren. Engelengeduld hebben ze dan.

Zoals Eslem het pakkend beschrijft: ‘Het fijnste aan onze klas vind ik dat ik niet de enige ben die uit Turkije komt. Op mijn oude school was ik de enige en dat voelde zó alleen dat ik naar een andere school ben gegaan. Nu loop ik elke dag een uur naar school.’

Het gevoel van de enige zijn zit diep geworteld bij deze kinderen. Zich aanpassen aan andere culturen, andere gewoontes en mensen, is hun tweede natuur geworden. Soms is het ze te eigen geworden, als je het mij vraagt. Svava maakt tijdens elk voorstelrondje duidelijk dat ze uit Wit-Rusland komt en niet uit Rusland, want ‘daar kunnen mensen een mening over hebben volgens mama’. Ik kijk naar haar en zie een tienjarig meisje wat amper tot mijn schouders komt. Haar schoudertjes die dit thema al moeten dragen.

Thema met een lading

Diversiteit is een thema met een lading. Een lading die mij bang maakt, als persoon en al helemaal als beginnend docent. Ik zie ook dat het mijn kinderen raakt, dus er niet over praten is geen optie. Dit onderwerp bespreken is mijn angst en laat dit alsjeblieft geen angst zijn die de kinderen van mij over gaan nemen.

Zit in een silhouet diversiteit?

Tijdens het vak kunst nodig ik kunstenares Creatifa uit als gastdocent. Zij heeft een kunstwerk ontworpen over diversiteit: de diversiteitsmok. Een werk waarbij alleen de omtrek van de gezichten van mensen zichtbaar is. Zo kan en mag je zelf je eigen verhaal schrijven en hiermee je eigen identiteit bepalen.

Ik vertel haar dat diversiteit en afkomst terugkerende thema’s zijn in mijn klas. En bovenal hoe ik niet goed weet hoe ik deze thema’s bespreekbaar kan maken. We besluiten eenzelfde soort opdracht als de diversiteitsmok in de klas uit te voeren. Een opdracht over identiteit, dan mogen kinderen zelf bepalen of hun afkomst daar deel van uitmaakt. Zij mogen zelf kiezen hoe zij zich willen positioneren. Vandaag doet hun uiterlijk dat heel even niet voor ze.

‘Maar dan zie je mijn gezicht niet!’

De kinderen maken eerst allemaal een foto van hun rug.
‘Maar juf, dan zie je mijn gezicht niet’, roept Bas boos door de Zoommeeting. Lachend vertel ik hem dat dat vandaag precies de bedoeling is.
‘Hoe moet ik dat doen dan?’ vraagt Fatih.
Even later zijn alle hulptroepen ingeschakeld en zijn broertjes, zusjes, ooms en tantes betrokken bij het project om foto’s te maken van de ruggen van de kinderen. Een hele prestatie op zich.

Een Turkse vlag mét poffertjes

kunstwerk rondom thema diversiteit‘Maar juf, hoe moet ik nou tekenen dat ik een meisje ben’, vraagt Imane als eerste.
Ik vraag haar haar ogen te sluiten en zich een meisje in te beelden. Imane doet braaf mee, net als enkele andere kinderen uit de klas, die dit toch wel interessant vinden.
‘Wat zie je?’ vraag ik haar.
‘Bloemen,’ antwoordt ze twijfelend. Snel pakt ze haar potlood en trots tekent ze een paar roze bloemen op de foto van haar rug.
Neeltje knijpt haar ogen dicht. Opeens roept ze ‘paars’ en haar tekening krijgt een paarse achtergrond. Katinka tekent het seksesymbool voor vrouwen.
‘Grappig hè, dat jullie allemaal iets anders tekenen en hetzelfde bedoelen,’ voeg ik toe. ‘En in deze les, kan dat allemaal’.
Stralend tekenen ze verder.

Ondertussen tekent Emir zijn favoriete voetbalclub. ‘Want NEC zit in mijn bloed, hoor’.
Sara tekent de Turkse vlag, want thuis spreekt ze Turks. Ook haar lievelingsknuffelbeer Teddie komt op de tekening. Net als haar lievelingseten: poffertjes.
Driftig zie ik Koen baklava tekenen als zijn lievelingseten, want dat kent hij van zijn vriendje Safir. Safir helpt hem geduldig met spellen van dat moeilijke woord.

Een nieuw gezicht

Kunst maken rond het thema diversiteit

De meeste kinderen willen hun tekening laten zien. Diverse lievelingskleuren, huisdieren en vlaggen krijgen een plekje in hun identiteit. Ze zijn trots op wie zij zijn en wat zij leuk vinden. Precies zoals tienjarige kinderen dat horen te zijn. Vandaag mogen én kunnen de kinderen zelf bepalen wat zij laten zien aan een ander. Hun uiterlijk bepaalde dat vandaag heel even niet voor ze.

‘Als dat altijd zo zou zijn, wordt er nooit meer gediscrimineerd,’ zegt Pjotr, ‘want dat kan dan gewoon niet!’

Aleksandra lacht en houdt haar tekening voor haar gezicht. ‘Kijk juf, nu ziet iedereen gelijk dat ik van dansen hou!’ roept ze uit.

‘Wat! Hou jij ook van dansen?’ Cansu danst gelijk haar favoriete tiktok-dansje. Twee meiden met toevallig elk een andere afkomst, die gewoon contact leggen door hetgeen zij leuk vinden met elkaar te delen.

En zo eindigt de opdracht in een feestje. Een (dans)feestje van herkenning en plezier. En voor nu laat ik dat gewoon lekker gebeuren. Want hoe fijn is dit? Je eigen identiteit vieren en dat samen met je klasgenootjes.

De eerste stap is gezet en de angst van deze juf is ook wat gezakt. Diversiteit is een belangrijk thema om te bespreken en in mijn klas zal ik dat blijven. Een thema met een lading, maar misschien juist daarom nog belangrijker om maar gewoon normaal over te doen.

Leestips

Filosofie wordt kinderspel met deze materialen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

[bws_related_posts]
De waardering van www.filosovaardig.nl/webshop-kinderfilosofie/ bij WebwinkelKeur Reviews is 9.5/10 gebaseerd op 523 reviews.